Στις δεκαετίες του ’90 και του ’00 το ελληνικό χρηματιστήριο ακολουθούσε τη γενική κατεύθυνση των αμερικανικών και ευρωπαϊκών χρηματιστηρίων με το ΓΔ να διαγράφει παράλληλη πορεία με τον αμερικανικό δείκτη S&P 500. Παρά το κραχ του 2000 και τα όσα τραγικά συνδέθηκαν μαζί του, αυτή ήταν μια ένδειξη ότι οι διεθνείς επενδυτές θεωρούσαν πως το ελληνικό χρηματιστήριο και κατ’ επέκταση η ελληνική οικονομία ήταν προσαρτημένη στο άρμα της Δύσης και επηρεαζόταν από τους διεθνείς οικονομικούς κύκλους.
Όλα αυτά άλλαξαν στο δ’ τρίμηνο του 2009, όταν ο πανικόβλητος και νεοεκλεγείς τότε πρωθυπουργός της Ελλάδας, Γιώργος Παπανδρέου, προκάλεσε ένα διεθνή πανικό για την Ελλάδα, ο οποίος και εξελίχθηκε στην ελληνική κρίση.
Όλα αυτά άλλαξαν στο δ’ τρίμηνο του 2009, όταν ο πανικόβλητος και νεοεκλεγείς τότε πρωθυπουργός της Ελλάδας, Γιώργος Παπανδρέου, προκάλεσε ένα διεθνή πανικό για την Ελλάδα, ο οποίος και εξελίχθηκε στην ελληνική κρίση.
Στους 62-63 μήνες που ακολούθησαν από τότε μέχρι σήμερα, ο Γενικός Δείκτης του Χρηματιστηρίου Αθηνών έχασε το 75,84% της αξίας του ενώ ο S&P 500 ενισχύθηκε κατά 82,74%, επιβεβαιώνοντας την πλήρη αποσύνδεση του ελληνικού χρηματιστηρίου και κατ’ επέκταση της ελληνικής οικονομίας από τις διεθνείς οικονομικές εξελίξεις.
Το παρελθόν
Περίπου δύο χρόνια μετά την υπογραφή του πρώτου Μνημονίου και αφού ολοκληρώθηκε η ελεγχόμενη πτώχευση της Ελλάδας μέσω του PSI, το χρηματιστήριο Αθηνών πήρε την ανιούσα και από τον Ιούνιο του 2012 μέχρι το Μάρτιο του 2014 κατέγραψε εντυπωσιακή άνοδο κατά 182,73% μέσα σε διάστημα 448 ημερών. Έκτοτε και μέσα στις επόμενες 215 ημέρες μέχρι την 28η Ιανουαρίου του 2015, ο Γενικός Δείκτης μπήκε σε ελεύθερη πτώση χάνοντας 48,09%.
Το παρόν
Στις τρεις πρώτες ημέρες της νέας κυβέρνησης Τσίπρα στην εξουσία, από τις 26 μέχρι τις 28 Ιανουαρίου, ο ΓΔ έχασε το 12,58% της αξίας του με τη μετοχή της Εθνικής Τράπεζας στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης να χάνει 33,55%. Η κίνηση αυτή που έφερε το ΓΔ κοντά στις 700 μονάδες και σε χαμηλό 26 μηνών συνοδεύτηκε από εντυπωσιακά μεγάλο όγκο συναλλαγών.
Τη Δευτέρα 26 Ιανουαρίου μεταξύ των 805-814 μονάδων ο όγκος συναλλαγών ανήλθε στα 151 εκ ευρώ, την Τρίτη 27 Ιανουαρίου μεταξύ των 775-784 μονάδων ο όγκος συναλλαγών διαμορφώθηκε στα 292 εκ ευρώ και την Τετάρτη 28 Ιανουαρίου μεταξύ των 705 – 714 μονάδων στα 317 εκ. ευρώ.
Η πτώση αυτή του Γενικού Δείκτη συνοδεύτηκε από άνοδο των αποδόσεων των ελληνικών δεκαετών ομολόγων υποδηλώνοντας μία συνολική αποστροφή των επενδυτών από ελληνικά περιουσιακά στοιχεία.
Οι αρνητικές αυτές χρηματιστηριακές εξελίξεις συνδέονται με το φόβο Ελλήνων και ξένων επενδυτών για την επόμενη ημέρα της ελληνικής οικονομίας ιδιαίτερα καθώς η νέα κυβέρνηση ακολουθεί μία στρατηγική αμφισβήτησης της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους και του οικονομικού προγράμματος της χώρας, διεκδικώντας ριζικές διορθωτικές αλλαγές και στα δύο, γεγονός που τη φέρνει σε ρήξη με τους Ευρωπαίους εταίρους της, κάτι που εκλαμβάνεται από τις αγορές ως παράγοντας ενίσχυσης του κινδύνου πτώχευσης και εξόδου απ’ το ευρώ.
Το μέλλον
Το πιθανότερο σενάριο για το μέλλον του ΧΑ είναι ότι οι αναταραχές και οι πτωτικές πιέσεις θα συνεχιστούν το επόμενο διάστημα όσο μία νέα συμφωνία με την Τρόικα θα καθυστερεί , κάνοντας τις ελληνικές μετοχές ακόμη φθηνότερες.
Αν (ή όταν) επιτευχθεί μία συμφωνία, τότε το ελληνικό χρηματιστήριο δε θα έχει σημαντικά εμπόδια που να σταματήσουν την άνοδο του, η οποία κάτω από τις κατάλληλες συνθήκες θα μπορούσε να λάβει εντυπωσιακές διαστάσεις. Το σενάριο εξεύρεσης μίας συμβιβαστικής λύσης είναι και το πιθανότερο.
Αν, ωστόσο, οι διαπραγματεύσεις δεν καταλήξουν σε συμφωνία και η ρήξη με την Τρόικα οριστικοποιηθεί, τότε η πορεία του ελληνικού χρηματιστηρίου θα είναι το λιγότερο για το οποίο θα πρέπει να ανησυχεί τη χώρα.
* Το άρθρο του κ. Παναγιώτου δημοσιεύτηκε στις 29 Ιανουαρίου στο www.analitis.gr
* Ο Πάνος Παναγιώτου είναι τεχνικός αναλυτής χρηματιστηριακών αγορών, εκδότης τουwww.analitis.gr , διευθυντής της Ελληνικής Κοινότητας Τεχνικών Αναλυτών στην Αγγλία (www.ekta.gr) και διευθυντής εκπαίδευσης και έρευνας της Enalos LTD στο Λονδίνο. Είναι δημιουργός λογισμικών αυτοματοποίησης της τεχνικής ανάλυσης (3F, ModiStock) και συγγραφέας χρηματιστηριακών και οικονομικών βιβλίων. Άρθρα και συνεντεύξεις του δημοσιεύονται για μιάμιση δεκαετία σε πληθώρα ΜΜΕ ενώ είναι συχνός καλεσμένος σε τηλεοπτικές και ραδιοφωνικές εκπομπές.
